Opterećenja u svakodnevnom životu
Oni koji pate od bolova u zglobovima nisu sami. Bolovi u kostima, zglobovima i mišićima su rasprostranjeni širom sveta, ograničavaju obolelu osobu u svakodnevnim aktivnostima i mogu umanjiti kvalitet života. U Nemačkoj skoro 60 % žena i nešto manje muškaraca navodi da je prethodnih godina imalo problema sa zglobovima. Najčešće su zahvaćeni zglobovi kolena, zatim ramena i kukovi. Između ostalog, starost je važan faktor rizika.
Kretanje je tako važno
Kosti, zglobovi i tetive nas vode kroz aktivan život. Ponekad im je svakodnevni život težak. Mnogo pre nego što stepenice postanu neprijatelji, pravi neprijatelji uređaja za mobilnost kriju se u kancelarijskoj stolici, auto sedištima i sofama. Nedostatak kretanja i sedenje satima slabi celo telo. Krv teče sporije ili se akumulira, sadržaj kiseonika se smanjuje, metabolizam u ćelijama se smanjuje, zapuštena muskulatura zakaže i zglobovi počinju da se muče. Svaki Nemac sedi u proseku 7,5 sati dnevno, mladi do 30 godina čak 9 sati dnevno. To je previše. Posledica: Stezanje mišića i bol u zglobovima.
Hranljive materije za zglobove i zglobnu tečnost
Naši zglobovi rade mnogo napornog rada tokom celog života, ali takođe učestvuju u svim zabavama: časovima tanga, penjanjem stepenicama do vrha Kelnske katedrale, letenjem za Njujork. Tada je pošteno trenirati ih pokretima koji ih čuvaju i podržavati njihovu funkciju odgovarajućim hranljivim materijama. Pokret ne samo da jača okolne mišiće, već je i osnovna predispozicija za snabdevanje naših zglobova hranljivim materijama. Zato što se hrskavica ne snabdeva hranljivim materijama direktno kroz krvne sudove, već preko zglobne tečnosti.
Ali šta ako nekada više ne bude tako lako? Koji simptomi i koje vrste problema sa zglobovima su najčešći?
Vrste i simptomi problema sa zglobovima
Nije bitno da li su preopterećeni, upaljeni ili povređeni – najčešće primećujemo zglobove tek kada ne funkcionišu savršeno i kada svaki pokret boli. Bol u zglobovima je u početku simptom koji može imati različite uzroke i manifestovati se na različite načine. Za dodatnu dijagnozu, lekar razlikuje:
- Početni bol
- Bol pri kretanju ili držanju težine
- Reumatski bol, npr. noćni bolovi
Kako nastaje artroza?
Artroza je najčešća bolest zglobova širom sveta. Ovo je bolest zgloba bez upale, gde su zglobovi oštećeni habanjem. Tačnije, hrskavica na zglobovima se istroši, postaje kruta, tako da se kosti bolno trljaju jedna o drugu. Najčešće se javlja u zglobu kolena ili kuka, ali i u zglobovima gornjih ekstremiteta kao što su zglobovi prstiju, laktovi i ramena.
Kako nastaje artroza?
Artroza je najčešća bolest zglobova širom sveta. Ovo je bolest zgloba bez upale, gde su zglobovi oštećeni habanjem. Tačnije, hrskavica na zglobovima se istroši, postaje kruta, tako da se kosti bolno trljaju jedna o drugu. Najčešće se javlja u zglobu kolena ili kuka, ali i u zglobovima gornjih ekstremiteta kao što su zglobovi prstiju, laktovi i ramena.
Bolovi u zglobovima
Prema trajanju i toku, bolovi u zglobovima se dele na akutne i hronične oblike. Najčešće se počinje sa tzv. početni bolovi posle pauze – npr. pri ustajanju. „Ne treba da brinem, proći će“, mislimo. Ali ako se to ne dogodi, zglobovi i dalje bole i sa dužim opterećenjima ili bol ostaje i nakon opterećenja, lekar treba da ispita stvar.
Kada se javljaju zglobovi
Svi zglobovi se mogu istrošiti, što može dovesti do bolova i smanjene pokretljivosti. Tipične bolesti zglobova sa trajnim (hroničnim) tokom su artroza i reumatoidni artritis. Ali danas postoje dobre mogućnosti da se utiče na tok na ciljani način. Uravnotežena ishrana, smanjenje viška težine i sportovi koji su pogodni za zglobove igraju centralnu ulogu u prevenciji osteoartritisa.
Uzroci problema sa zglobovima
Nekima je put cilj, dok bi drugi bili srećni i da budu blizu cilja. Jer umesto da se snažno ide naviše, čovek zauzima neku vrstu stražarskog položaja i pokušava da spreči neprijatno kretanje.
Bol u zglobovima: Prepoznaj uzroke
Bolovi u zglobovima su najčešće posledica nepravilnog i/ili prekomernog opterećenja zglobova kroz pogrešne položaje, kao npr. nejednak položaj nogu, višak kilograma, jednostrana opterećenja na poslu ili u svakodnevnom životu, kroz takmičarske sportove ili povrede. Ali bol ne mora uvek da dolazi iz samog zgloba. Često su strukture koje su blizu zglobova, tetiva, mišića ili kostiju izvor bola. Za bolove u zglobovima izazvane preopterećenjem, npr. kod sportista ili određenih grupa zanimanja radi se o perartikularnim bolovima u zglobovima. Tipične za ovu vrstu bolova u zglobovima su određene dekubitusne tačke koje lekar lako prepoznaje.